प्रमुख सूचना::
संगठनात्मक स्वरुप
गाउँपालिकाको परिचय:
नेपालको संबिधान अनुसार नेपाल संघीय प्रणालीमा प्रबेश गरेसंगे बि.स. २०७३ साल फाल्गुन २७ गते अछाम जिल्लाका साबिकका ६ वटा गाबिसहरु गाँजरा, जनालिकोट, बरदादेवी, तिमिल्सैन, कालिका र दर्ना गाबिसहरु समायोजित भई बान्नीगढी जयगढ गाउँपालिकाको स्थापना भएको हो | साविक बरदादेबी गा.बि.स. लाई केन्द्र मानि बान्नीगढी जयगढ गाउँपालिकाले आफ्नो सेवा प्रवाह गर्दै आएको छ|
ऐतिहासिक पृष्ठभूमी र नामाकरण:
२०६२/२०६३ को ऐतिहासिक जनआन्दोलनको उपलब्धि स्वरूप दोस्रो संबिधानसभाबाट जारी नेपालको संबिधानले नेपाललाई संधीय प्रणालीमा रुपान्तरण गरेसँगे स्थानीय सरकारका रुपमा यो गाउँपालिका स्थापित भएको हो | प्रसिद्ध धार्मिक तिर्थस्थल बान्नीगढी देबी र यस क्षेत्रको प्राचिन ऐतिहासिक ब्यापारिक केन्द्र जयगढ बजारको नामबाट यस गाउँपालिकाको नाम बन्नीगढ़ी जयगढ रहने गरी यस क्षेत्रको सिफारिस बमोजिम यस गाउँपालिकाको नाम बन्नीगढ़ी जयगढ गाउँपालिका रहन गएको हो |
सिमाना र क्षेत्रफल
अछाम जिल्लाको मध्य भागमा अवस्थित यो गाउँपालिकाको पूर्वमा रामारोशन गाउँपलिका, पश्चिममा साफेबगर नगरपालिका, उत्तरमा मेल्लेख गाउँपालिका र दक्षिणमा मंगलसेन नगरपालिका रहेका छन् | यस गाउँपालिकाको क्षेत्रफल ५८.२६ बर्ग किलोमिटर रहेको छ | यस गाउँपालिकाको कुल जनसख्या बि.स. २०६८ को जनगणना अनुसार १७,३५९ रहेको छ|
भौगोलीक स्वरूप:
उच्च पहाडी जिल्लामा अवस्थित गाउँपालिका भएतापनि यस गाउँपालिकाको भौगोलिक बिशिष्टता झल्काउछ | यो गाउँपालिकाको केन्द्र समुन्द्री सतह देखि ४६०० मिटरको उचाईमा रहेको छ |
दर्ना लघु जलबिद्युत सहकारी संस्था लि.
अछाम जिल्लाको साँफेबगर बजार र जिल्ला सदरमुकाम मंगलसेन विचमा एउटा सानो जयगढ़ बजार छ । त्यहि जयगढ़ बजारबाट मंगलसेन तर्फ जाने क्रममा एउटा कच्ची सडक भेटिन्छ । जहाँ रामारोशन पर्यटकीय मार्ग भनेर सुचना समेत राखिएको छ । उक्त मार्गबाट करिब २२ किलोमिटर दुरीमा अवस्थित दर्ना लघुजलबिद्युत आयोजना कैलाश खोलाको सबैभन्दा ठुलो लघु जलविद्युत आयोजनाको रुपमा रहेको छ । साबिकको दर्ना गा.बि.स. र हाल बान्निगढ़ी गाउँपालिकामा पर्ने आयोजनाले कुल जडित क्षमतामा नै बिद्युत उत्पादन गरिरहेको छ । २०७० सालबाट संचालनमा आएको आयोजनाको प्रारम्भिक अध्ययन गर्दा प्राबिधिक दृष्टिकोणले राम्ररी संचालन भएको पाइएको थियो । तर ब्यबस्थापकीय पक्ष अत्यन्त नाजुक अवस्थामा गुज्रिरहेको प्रष्ट देख्न सकिन्थ्यो ।
नेपाल सरकार तथा वैकल्पिक उर्जा प्रवद्र्धन केन्द्र र त्यस अन्तर्गत सञ्चालन भएका कार्यक्रमहरु मार्फत लघु तथा साना जलविद्युत आयोजनाको निर्माण गरि ग्रामिण वस्तीहरुलाई अध्यारो मुक्त पार्ने काम हुदै आएको छ । यस्ता आयोजनाहरु समुदायको मागमा आधारित भई समुदायको सहभागितामा नै निर्माण सम्पन हुने तथा समुदायबाट नै सञ्चालन गरिएको अवस्था छ । हाल प्रचलित सहकारी ऐन अन्तर्गत भनिएको प्रकृया पुरा गरी दर्ना लघु जलबिद्युत सहकारी सस्था लिमिटेडको स्थापना भयो । बिद्युत सहकारी मार्फत ब्यबस्थापन भईरहेको छ ।
अछाम जिल्लामा अवस्थित दर्ना ल.ज.वि. सहकारी संस्था ब्यबस्थापन सुधार गरी संस्थागत सुधारको प्रयास गरी आयोजना आफैंलाई एउटा उद्यमको रुपमा विकास गर्ने लक्ष लिइएको छ । ८३ किलोवाटको यस आयोजनामा अहिलेपनि उत्पादन भएको बिद्युत अधिकतम खपत भएको छैन ।
आयोजनालाई आगामी दिनमा ब्यबसायिक हिसाबले संचालन गर्ने उदेश्य अनुरुप ब्यबसायिक कार्ययोजनाको प्रारूप तयार पारी अविलम्ब कार्यन्वयन गर्ने लक्ष निर्धारण गरिएको छ । स्थानीय सरकारको प्रतक्ष सल्लाह र सुझाबको आधारमा तथा बैकल्पिक ऊर्जा प्रबद्र्दन केन्द्र∕ग्रामीण जीविकोपार्जनका लागी नविकरणीय ऊर्जा कार्यक्रमको प्राबिधिक सहयोगमा यस आयोजनालाई नमुनाको रुपमा ब्यबस्थापन सुधार गर्ने सोच अनुरुप कार्य गरीएको छ ।